Bronzen Mandela - Soweto en zeer verdrietig eind

Zondag 12 augustus – dag 27 – truckdag naar Pretoria

Vanmorgen om 7.00 uur lopen wij naar het ontbijt. Zien we bij het huisje tegenover ons twee oudere Afrikaanse dames staan. De een gaat in haar lange kledij hardlopen. De ander staat haar aan te moedigen. Wij klappen mee en raken natuurlijk met hen in gesprek al is dat met handen en voeten, want hun Engels is niet zo heel best. Maar goed, zo hebben we ook contact. Er wordt gezongen en gedanst. Er komen nog twee Afrikaanse dames bij... Ze zijn allemaal lid van een kerkkoor. We zingen samen het lied: 'We are lighting in the light of God' en dan ook nog in het Afrikaans. Eerst staan ze mij met grote ogen aan te kijken en later zingen ze hard mee. Geweldig! Wat een prachtige start van de dag! De rennende dame is maar liefst 85 jaar oud, is fit, sterk en ze speelt voetbal. Wauw, dat geloof je toch niet. De andere dame is in de 70 en is iets minder fit. Maar gezellig en lacherig zijn ze allebei. Met moeite nemen we afscheid.
Na het ontbijt gaan we voor lange tijd de truck in richting Pretoria. We passeren de indrukwekkende Soutpansbergen, een prachtig natuurgebied met hoge bergen, vruchtbare grond. De sinaasappels hangen te pronken in de zon, boomgaarden vol. We staan in een paar keer in de rij om tol te betalen. Het is super druk, onze gedachten gaan nu naar Nederland. Niet vanwege de tolheffing, maar wel vanwege het aantal auto's achter elkaar. Dan moeten we ook 3 keer de weegbrug op, dit kost veel tijd. En dan worden we ook nog eens aangehouden door de politie. Ze proberen altijd iets, al is het maar een klein gebrek, te vinden waarvoor betaald moet worden. Maar alles is in orde en wij mogen door. Langs de weg zien we wel 30 'sinaasappels en mango's verkopers' op een plek staan waar een stopbord staat. Tja, dan moet je toch wel doorrijden, anders word je daarvoor bekeurd. Het is wel een pracht gezicht al dat fruit. Later zien we een groot bord langs de kant van de weg met de tekst: Lekker geëet vandaag? Bedank die boer! Zo leuk! Ook zien we heel grote cactussen, in de vorm en de hoogte van een boom. De ene staat nog in bloei en anderen zijn uitgebloeid. Prachtig gezicht. Veel akkerbouw, groene velden (wat daar geteeld wordt is niet geheel duidelijk), rode grond, grote regeninstallaties, zonnebloemvelden en op de achtergrond bergen. Hele grote en wat kleinere. In Polokwane zien we het stadion wat voor de WK voetbal 2010 gebouwd is. Op de snelweg lopen en fietsen mensen en er staan heel veel auto's met pech. Na het vele oponthoud komen we aan in Petroria. We rijden gelijk door naar de regeringsgebouwen. Daar staat een bronzen standbeeld van Nelson Mandela. Niet een gewoon formaat, maar zeker 9 meter hoog! Dit is een dag na zijn begrafenis (16 december 2013) onthult. Nelson staat met zijn armen wijd, hij omarmt heel Zuid-Afrika. Prachtig gebaar en een mooi standbeeld.
In het hotel, pakken we de tassen uit en weer in, we dineren met z'n allen en bedanken Ntando en Cardi voor de goede en gezellige begeleiding. Deze reis is onvergetelijk!

Maandag 13 augustus – dag 28 – Soweto tour en vliegen naar Dubai

De tassen pakken we weer in. Hopen dat alle past. Ja hoor, gelukkig de ritsen kunnen dicht. We doen vandaag nog een Sowetotour en worden om 9.00 uur opgehaald. Het is alsof we in Nederland zijn, we staan in de file. Opvallend is dat het voornamelijk witte auto's zijn... In Houghton op de 12th Ave stappen we even uit bij het huis van Nelson Mandela. Hij woonde hier toen hij geen president meer was. Het is een kast van een huis. We kunnen helaas niet naar binnen. Jammer! Nu woont zijn familie hier in. Langs het huis liggen kleine tuintjes met steentjes waar allerlei bedankteksten voor Mandela opstaan, 'Baie dankie, Nelson en bedankt voor alles' en nog veel meer.
Dan rijden we door het het FNB-stadion in Johannesburg. In dit stadion heeft Nederland in 2010 de WK finale in de verlenging van Spanje met 0-1 verloren. Een heel mooi gebouwd stadion, er kunnen 94.000 mensen in. En dan rijden we Soweto in... De gids vertelt over de high, middle en low classes. Tjonge, jonge wat een verschil in woningen...We krijgen weer van een andere gids, leider van het 'KYP' Kliptown Youth Program, een rondleiding door een low-class. We lopen gewoon over het spoor over om bij dit township te komen. Dit programma geeft aan 500 kinderen les en geeft hen ook 2x daags eten, ontbijt en diner. Een prachtige organisatie. De township is echt triest om te zien. Eén waterkraan en 1 toilet (Dixie) voor 5 families... En er wonen 3 miljoen mensen... Je kunt je voorstellen dat zo'n dixie heel snel vol is... We zijn er héél stil van. Vuilnis, stof, troep, krotten van huisjes, plassen op de zandweg. Je realiseert je dat wij het heel erg goed hebben in Nederland!
Dan gaan we naar de andere kant, rijden langs het huis van bisschop Tutu. Dan stoppen we bij het Hector Pieterson museum. In dit museum is het rassenconflict, welke in 1976 plaatsgevonden heeft, tentoongesteld. Heel veel kinderen zijn gedood, vreselijk om te zien... Ook hier komen we héél stil uit. Dan op naar de pizzeria. Daar staat de lunch voor ons klaar... tenminste dat dachten we. We moeten lang wachten... maar ach, we eten de pizza in de bus op en rijden als een speer naar het vliegveld. Daar treffen we Cardi en Ntando met de truck en onze bagage. Met een traan nemen we afscheid van ze. We kunnen gelijk inchecken en dan is het wachten begonnen. We drinken koffie, lopen rond en ik typ mijn verslag. Het inchecken gaat snel, het zitten is begonnen. Een vlucht van 8 uur naar Dubai.

Dinsdag 14 augustus – dag 29 – Bizarre vlucht van Dubai – Amsterdam

Na een tijdje vliegen kijk ik op mijn telefoon voor de tijd. Het is 00.01 uur, we vliegen al 5 uur! Tot mijn grote verbazing zie ik dat zus Willeke mij heeft gebeld… Na 10 min krijg ik een sms berichtje van haar: ‘Marleen, pa ligt in het ziekenhuis. Het gaat niet goed. Kom zo snel mogelijk naar het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein’. Mijn wereld stort in…. Het is niet waar…. Ik bel Willeke en hoor dat het echt niet goed met pa gaat. Hij heeft een lekkende aneurysma, er is niets meer aan te doen. Hij is stervende…
Huilend wensen we elkaar sterkte en zeggen we elkaar gedag. De uren hierna kropen voorbij… Tranen met tuiten… Ik wilde zo graag naar pa, maar dat kon niet. Toen ik weer enigszins door de tranen heen op mijn telefoon kon kijken stuur ik Willeke een berichtje: ‘Ben jij er met ma? Is pa nog bij bewust zijn? Geef ‘m van ons een hele dikke vette knuffel! Laat hem het volhouden…. Kus, kus! En dan de volgende sms: ‘Zeg dat ik van hem hou en dat ik heel trots op hem ben! Een voorbeeld, een doorzetter, een schat!’. We landen op Dubai, ik voel me rot, verdrietig en heel moe. Mijn telefoon gaat, schoonzus Anita belt: ‘volgens mijn kinderen zijn jullie geland?’ Ik zeg: ‘Ja, dat klop, maar we zijn nu in Dubai. We moeten nog 6 uur vliegen naar Amsterdam…’. Er wordt afgesproken dat wij op Schiphol worden opgehaald.
De tickets voor de terugreis zijn een beetje vreemd verdeeld. Peter zit op rij 30 en ik op rij 51. Maar de groep waarmee we 4 weken mee rondgereisd hebben, zorgen ervoor dat wij in ieder geval naast elkaar zitten. Dat is heel fijn! De vlucht kan mij niet snel genoeg gaan…
Ik stuur Anita om 02.40 uur een smsje: ‘kan ik pa nog even aan de telefoon krijgen? Anita: ‘gaan we proberen, maar hij slaapt wel’. Marleen: ‘oke, laat maar weten als hij misschien nog wakker wordt..? Ik kan ook bellen vanuit het vliegtuig’. Anita: ‘doen we. Ik hoop het van harte dat het nog lukt.’ Om 7.13 uur stuur ik opnieuw een smsje naar Anita: ‘hoe is het?’ en een kwartiertje later krijg ik bericht: ‘heel erg triest voor jullie, maar pa is zojuist overleden, Marleen. Het lukte ons niet meer om hem erbij te houden. Gecondoleerd met dit grote verlies!’. Mijn wereld, maar ook die van Peter stort in. Mijn pa is er niet meer. Ongelofelijk! We hebben afscheid genomen voor 4 weken… en niet voor het leven. Hoe nu verder… Onze gedachten gaan ook naar 6 jaar geleden, naar Peters vader… ook in augustus. Op de dag dat wij terug kwamen van een rondreis door West-Canada overleed Peter zijn vader. Hoe bizar is dit… Nadat ik weer in staat was te typen, stuur ik Anita een smsje: ‘Oh wat erg…! Ik kon even niet typen. Jij ook gecondoleerd! Het is niet te bevatten. Heel erg dat ik pa niet meer gezien/gesproken heb. Is hij rustig ingeslapen? Waren jullie er allemaal bij? Hoe is het met ma? Geef ma en iedereen een dikke knuffel’. Anita stuurt terug: ‘ja, verschrikkelijk voor iedereen, maar heel triest voor jullie en voor Meriam en Jos dat jullie geen afscheid hebben kunnen nemen. Pa is heel vredig ingeslapen. Hij heeft iedereen nog bedankt en is daarna vrij snel in een diepe slaap geraakt’.
De paar uur die we nog moeten vliegen duren ellendig lang. Anita en Simon staan op Schiphol. Het weerzien is ontzettend emotioneel….!
We rijden dan Werkhoven, waar we nu met z’n allen het verdriet kunnen delen.
Een vreselijk bizar einde van een prachtige rondreis door Zuidelijk Afrika.